Kościół katolicki w Polsce od lat cieszy się uprzywilejowaną pozycją, kształtując naszą rzeczywistość społeczną i kulturową. Jednak w ostatnich latach coraz częściej pojawiają się głosy krytyki, a nawet jawnego sprzeciwu wobec jego wszechobecnego wpływu. Czy słusznie? Czy Kościół w Polsce jest instytucją władzy, czy raczej reliktem przeszłości, który utracił kontakt z rzeczywistością? A może jest formą zniewolenia umysłowego, ograniczającą swobodę myśli i wyboru?
Ostatnie wydarzenia związane z Halloween – znalezienie ostrych przedmiotów w cukierkach – stanowią jeden z wielu przykładów ukazujących problematyczną postawę Kościoła wobec zjawisk odbiegających od tradycyjnego modelu. W Kościanie, Lipie Wielkich i innych miejscowościach w całej Polsce rodzice z przerażeniem odkrywali szpilki, gwoździe, a nawet żyletki ukryte w cukierkach zebranych przez ich dzieci. Te przerażające incydenty, które na szczęście nie zakończyły się tragicznie, wywołały falę oburzenia i zaniepokojenia w społeczeństwie.
„Byłam w szoku, gdy zobaczyłam ten gwóźdź wystający z cukierka mojego syna!” – relacjonuje matka 6-latka z Lip Wielkich w rozmowie z lokalną gazetą. „To jakiś absurd, przecież to mogło skończyć się tragicznie! Ktoś ewidentnie chciał zrobić krzywdę dzieciom.”
Policja prowadzi dochodzenia w sprawie, a media rozpisują się o „halloweenowej psychozie”. „To przerażające, że w naszym społeczeństwie są ludzie zdolni do takich czynów” – komentuje rzecznik policji w Kościanie. „Apelujemy do rodziców o szczególną ostrożność i dokładne sprawdzanie wszystkich cukierków zebranych przez dzieci.”
Zamiast otwartości i dialogu, spotykamy się z potępieniem i piętnowaniem. Niektórzy duchowni, zamiast skupić się na pozytywnym przekazie chrześcijaństwa, sieją ferment i dzielą ludzi, krytykując Halloween i jego zwolenników. „To święto szatana!” – grzmiał z ambony ksiądz z jednej z parafii w Małopolsce. „Prawdziwi katolicy nie powinni mieć z nim nic wspólnego!” Tymczasem Kościół katolicki oficjalnie nie potępia Halloween, a jedynie przestrzega przed jego komercjalizacją i elementami okultystycznymi. Czyżby więc niektórzy duchowni próbowali narzucić swoją interpretację nauki Kościoła całemu społeczeństwu, ograniczając w ten sposób wolność jednostki? Czy nie jest to próba zastraszenia i zniechęcenia ludzi do obchodzenia święta, które nie wpisuje się w tradycyjny model?
Nietolerancja wobec Halloween to jednak wierzchołek góry lodowej. Kościół katolicki w Polsce od lat krytykowany jest za swoje stanowisko wobec kobiet, osób LGBTQ+ czy in vitro. Promowanie tradycyjnego modelu rodziny i roli kobiety w społeczeństwie prowadzi do wykluczenia i dyskryminacji tych, którzy nie wpisują się w ten schemat. Czy w XXI wieku Kościół może ignorować zmiany społeczne i narzucać swoje wizje świata wszystkim obywatelom, dyktując im, jak mają żyć i w co wierzyć?
Nie sposób pominąć również dramatycznego problemu pedofilii w Kościele. Lata milczenia i tuszowania spraw doprowadziły do niewyobrażalnych cierpień wielu ofiar. Mimo że w ostatnim czasie Kościół podjął kroki w kierunku rozliczenia się z przeszłością, rana zaufania pozostaje głęboka. Czy instytucja, która przez lata ukrywała przestępstwa seksualne, zasługuje na zaufanie i szacunek? Czy nie jest to dowód na to, że Kościół stawia swoje interesy ponad dobro jednostki?
W obliczu tych wszystkich problemów nasuwa się pytanie: czy Kościół katolicki w Polsce jest w stanie sprostać wyzwaniom współczesnego świata? Czy potrafi odnaleźć się w rzeczywistości, w której coraz więcej osób domaga się tolerancji i poszanowania dla różnorodności? Czy nie nadszedł czas, aby Kościół przestał pełnić rolę instytucji władzy i stał się wspólnotą opartą na dialogu i wzajemnym szacunku? A może powinniśmy w ogóle zastanowić się nad sensem istnienia instytucji, która ogranicza naszą wolność myśli i wyboru, narzucając nam gotowe odpowiedzi na najważniejsze pytania egzystencjalne? Odpowiedź na to pytanie pozostaje otwarta, ale jedno jest pewne: Kościół w Polsce stoi na rozdrożu i musi dokonać wyboru, jeśli chce zachować swoją rolę w XXI wieku.
